ERAZM CIOŁEK – ur. 1937 r. w Łodzi, zm. 13.11.2012 w Warszawie. Artysta fotografik, Związek Polskich Artystów Fotografików. Dziennikarz, fotoreporter członek Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich.
W latach 1965–1970 pracował w Polskiej Agencji Prasowej i Centralnej Agencji Fotograficznej, a w latach 1971–1973 w redakcji tygodnika „Polityka”.

Od 1970 roku związał się na trwałe ze środowiskiem artystów plastyków.
W latach 1980–1992 poświęcił się całkowicie fotograficznej rejestracji niezwykle ważnych dla Polski wydarzeń politycznych i społecznych.
W latach 1980–1988 pracował w Zespole ds. Kultury Regionu Mazowsze Solidarność.
W 1984–89 był członkiem podziemnego „Przeglądu Wiadomości Agencyjnych” – PWA.
W 1989 organizował dział fotograficzny w powstającej redakcji „Gazety Wyborczej”.
W latach 1990–91 pracował w tygodniku „Nowy Świat”,
1991–93 w redakcji tygodnika „Spotkania”.
Od 1970 r. jest w Stowarzyszeniu Artystów i Kompozytorów Scen Polskich – ZAiKS.
Od 1972 r. jest w Stowarzyszeniu Dziennikarzy Polskich.
Od 1993 r. w Związku Polskich Artystów Fotografików.

Erazm Ciołek jest autorem kilkunastu albumów o tematyce społecznej i artystycznej. Jest autorem licznych wystaw fotograficznych w Polsce i za granicą.
Pokazał również w 2001 r. wystawę swoich rysunków w galerii „Pokaz” w Warszawie.
Czasem jak się nudzi lub złości pisze coś co go interesuje – czasem publikuje.


W marcu 1968 fotografował protestujących studentów na Krakowskim Przedmieściu w okolicy UW, na terenie uczelni został zatrzymany. Po krótkim czasie go wypuszczono a po kilku dniach oddano mu aparat fotograficzny, zatrzymując jednak filmy naświetlone i nie naświetlone. Coś w rodzaju debiutu.

W latach 1980–1992 poświęcił się całkowicie rejestracji działań Solidarności – jej niezwykle ważnych dla Polski osiągnięć społecznych i politycznych.
W sierpniu 1980 r. wyjechał wraz ze Stefanem Starczewskim działaczem opozycji, (późniejszym vice ministrem Kultury i Sztuki w rządzie T. Mazowieckiego) do strajkującej Stoczni Gdańskiej im. Lenina. Wpuszczono ich na teren stoczni za poręczeniem Jacka Kuronia. Tam fotografował swobodnie przebieg strajku i podpisanie porozumień sierpniowych.
Już po zakończeniu strajku, we wrześniu 1980 r. odbyły się pierwsze publiczne pokazy jego zdjęć ze strajku w Stoczni (m.in. w SDP w Warszawie).

Był pierwszym w Polsce fotografem, pokazującym ponury świat narkomanów. Mieszkał z nimi przez jakiś czas w 1981 r. w listopadzie 1981 r. w listopadzie 1981 r. w Warszawie, po raz pierwszy pokazał wystawę „Narkomani”, po raz pierwszy wbrew intencjom władz, zwracając uwagę na istnienie tego zjawiska w Polsce Ludowej.

W latach 1981–1989 był fotografem i uczestnikiem walki ludzi podziemnej Solidarności w Polsce.
Był jednym z nielicznych, którzy nie ulękli się represji i fotografowali rzeczywistość tamtych lat. Zdobył zaufanie Solidarności i uczestniczył, często jako jedyny fotograf, w spotkaniach tworzącej się państwowości.

Był aktywny w Ruchu Kultury Niezależnej, nielegalnych wystawach plastycznych i prasie podziemnej, fotografował liczne działania, koncerty, wystawy niezależnych twórców wolnych od cenzury.
Te ważne, „napłotne” dzieła informowały i podtrzymywały ludzi na duchu, w aktywnej nadziei na Wolność. Szef Komitetu Kultury Niezależnej Aleksander Wojciechowski, napisał bardzo ważną książkę o twórczości i świadomości środowiska artystów plastyków lat 80-tych – „Czas smutku, czas nadziei”. Głównym autorem zdjęć (66) w tomie jest Erazm.
W latach 1984–89 był członkiem redakcji podziemnego „Przeglądu Wiadomości Agencyjnych” – PWA, w skład redakcji wchodzili równi w śród najlepszych, alfabetycznie: Jan Bryłowski, Erazm Ciołek, Jan Doktór, Stanisława Domagalska (red. naczelna), Jan Dworak, Andrzej Fedorowicz, Wojciech Giełżyński, Jacek Maziarski, Ernest Skalski i inni.

Erazm Ciołek był współtwórcą serwisu fotograficznego Niezależnej Oficyny Wydawniczej NOWA. Zaproszenie do ścisłej współpracy z NOWĄ złożył mu jej szef Mirek Chojecki. Dało to szerokie możliwości druku zdjęć z działania opozycji w wydawnictwach podziemia.

Mianowany przez ks. Jerzego Popiełuszkę jego osobistym fotografem, uczestniczył bez przeszkód w bogatym, religijnym a szczególnie społecznym życiu parafii św. St. Kostki w Warszawie. Szesnaście zdjęć ks. Jerzego autorstwa Erazma znalazło się na znaczkach poczty podziemnej Solidarności.

W czasie obrad Okrągłego Stołu (6.02–5.04.1989) był fotoreporterem z ramienia Komitetu Obywatelskiego przy Lechu Wałęsie. Tuż przed otwarciem obrad 6 lutego okazało się, że strona rządowa nie akceptuje w zespole Solidarności właśnie fotoreportera Erazma Ciołka. Po rozmowach i udanej interwencji Lecha Wałęsy uzyskano zgodę na przepustkę dla niego do końca obrad Okrągłego Stołu. To jednak spowodowało opóźnienie otwarcia obrad o ok. 15 minut.

Przed wyborami do parlamentu 4.06.1989 r. Erazm Ciołek (wraz z Maciejem Goliszewskim) wykonał słynną serię zdjęć do plakatów wyborczych. Kandydaci z ramienia Solidarności do parlamentu, pozowali do tych zdjęć przy boku Lecha Wałęsy. Były to pierwsze częściowo wolne wybory do parlamentu w Polsce po II wojnie światowej.

Właściwie Erazm Ciołek nie był prześladowany przez SB. Raz zatrzymano go 11.04.1985 r. w Komendzie Stołecznej MO w Pałacu Mostowskich na zaledwie 39 godzin. Namawiano go tam do śledzenia wycieczek środowisk artystycznych za granicą Polski, miał być oficjalnym fotografem wycieczek. Do dziś jest oburzony, że nie przetrzymano go tam przepisowych dla opozycji 48 godzin. Na drugi dzień po zatrzymaniu zorganizował konferencję prasową prasy podziemnej – relacja ukazała się m.in. w Przeglądzie Wiadomości Agencyjnych.

Najważniejsze wystawy
1960	–	wystawa indywidualna „Fotografia” w Klubie Krzywego Koła, Warszawa.
1962	–	wystawa „Ruiny czasu” zdjęcia z Grecji, Egiptu i Libanu w galerii MSZ, Warszawa.
1964	–	wystawa „Forma” w salonie PIW, Warszawa.
1969	–	wystawa „M. Mathieu i Ch. Aznavour” w Klubie Międzynarodowej Prasy i Książki przy ul. Nowy Świat, Warszawa.
1975	–	wystawa środowiska plastycznego „Artyści w fotografii” w Galerii Rzeźby, Warszawa i Hanower.
1980–81	–	wystawa „Stocznia Gdańska. Sierpień’80”, Warszawa, Płock, Legnica, Sztokholm, Belgrad, Londyn.
1981	–	wystawa „Nepal” w Galerii Rzeźby, Warszawa.
1981	–	wystawa „Narkomani” w KMPiK, Warszawa, Gdańsk, Kraków.
1982–89	–	wystawa „Pogrzeb Grzesia Przemyka”, 12 wystaw w różnych miastach Polski, szczególnie na terenach parafii kościelnych.
1990	–	wystawa „Solidarność. Sierpień 1980–Maj 1989”, (120 zdjęć) w kościele przy ul. Żytniej w Warszawie, oraz w 7 miastach w RFN, Londynie, Sofii, Bratysławie.
1990	–	wystawa „Nikaragua” w BWA, Warszawa.
1995	–	wystawa „Od Stoczni Gdańskiej do upadku Muru Berlińskiego” w Instytucie Polskim, Dusseldorf.
1995	–	wystawa „Artyści Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie” w auli ASP, Warszawa.
2001	–	wystawa „Rysunki” w Galerii Pokaz, Warszawa. Pierwsza wystawa rysunków Erazma Ciołka.
2005	–	w ramach 25–lecia Solidarności, w 48 polskich ambasadach zorganizowano wystawy jego zdjęć z lat `80-tych.
2005	–	wystawa z okazji 25–lecia Solidarności w Muzeum Narodowym, Warszawa. Ze szczególnym udziałem zdjęć E. Ciołka.
2009	–	wystawy z okazji XX rocznicy upadku PRL w 1989 r. Osiem dużych wystaw zbiorowych w Polsce, w których udział autora był znaczący.
2010	–	„Sierpień Solidarności” w 30-tą rocznicę utworzenia NSZZ „Solidarność” w Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski, Warszawa.
Najważniejsze publikacje
1981	–	wydał album „Stop kontrola” (112 zdjęć) ze strajku w Stoczni Gdańskiej. Wydał Komitet Wydawniczy Regionu NSZZ Solidarność Mazowsze, Warszawa 1980 r. Niestety w pierwszych dniach stanu wojennego większość nakładu zarekwirowała milicja.
1990	–	wydał album „Polska. Sierpień 1980–sierpień 1989”, Editions Spotkania Warszawa 1990, nakład 29 tys. egzemplarzy. Jest to obejmująca 360 zdjęć monografia wydarzeń lat '80-tych.
1992	–	powrócił do środowiska plastyków. Wykonał zdjęcia do kilkunastu albumów czołowych polskich artystów plastyków.
1992	–	66 zdjęć autorstwa Erazma Ciołka znalazło się w książce Aleksandra Wojciechowskiego (szefa Komitetu Kultury Niezależnej) „Czas smutku, czas nadziei” ukazującej twórczość i świadomość środowiska artystów plastyków w latach osiemdziesiątych.
2007	–	wydał album „KUBA Fidela Castro” wyd. Rytm 2007 r. Jest to fotograficzny zapis stanu państwa pod rządami El Dictatore na Kubie.
2010	–	wydał album "Solidarność, sierpień 1980 - sierpień 1989", wydawnictwo IPN Warszawa.
2011	–	wydał album „Rysunki” , wydawnictwo Erazm Ciołek 2011.
Najważniejsze nagrody
1984	–	nagroda Komitetu Kultury Niezależnej „Solidarności”.
1987	–	nagroda Dziennikarzy Niezależnych SDP za całokształt twórczości.
1993	–	nagroda honorowa XVIII walnego zjazdu Związku Polskich Artystów Plastyków.
2001	–	od ministra kultury, dostał odznakę Zasłużonego Działacza Kultury.
2005	–	dostał medal stulecia Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie.
2005	–	medal od Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” z okazji 25–lecia Związku.
2006	–	został odznaczony przez Prezydenta RP Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski za aktywną działalność lat 80–tych.
2007	–	otrzymał najwyższe odznaczenie Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich - „Laur SDP 2007” jako pierwszy fotoreporter w Polsce (Laur ten otrzymali redaktorzy: Maciej Łukaszewicz 2003, Stefan Bratkowski 2004, Ryszard Kapuściński 2005, Bohdan Tomaszewski 2006, Erazm Ciołek 2007, Krzysztof Kąkolewski 2008, Hanna Krall 2009, Janina Jankowska 2010).
2011	–	złoty medal „Zasłużony Kulturze GLORIA ARTIS”, najwyższe odznaczenie Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
2012	–	Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski, 21 listopada 2012, pośmiertnie za wybitne zasługi w dokumentowaniu ruchu niepodległościowego i przemian demokratycznych w Polsce, za osiągnięcia w dziedzinie fotografii - został nieprzyjęty przez rodzinę.
Filmy TVP o autorze
1991	–	film TVP „Galeria 2 – Erazm Ciołek” reż. Elżbieta Dryll–Glińska 30 min.
1992	–	film TVP „Wspólna fotografia” reż. Wojciech Brzozowicz 15 min.
1993	–	film TVP „Od sierpnia do sierpnia” reż. Waldemar Maluga 60 min.

Zdjęcia Erazma Ciołka znajdują się m.in. w największych zbiorach dokumentujących historię świata w Instytucie HOOVERA w USA. Instytut został założony 90 lat temu na Stanford University w San Francisco. Jest on największą prywatną placówką historyczną w świecie. Ma bardzo bogate archiwa związane z i i II wojną światową, historią powojenną, a wręcz unikalne, jeśli chodzi o Europę Środkowo–Wschodnią.